Ar Voraerion
110 👁 0 ★
Da’m eontr H. Adam
Buhez ar voraerion a zo trist er bed-mañ,
Bepred pell diouzh o zud, dindan glav hag arneñv,
Evit gounit bara, bara d’o bugale.
Ret eo dezhe lemel eus o bro ha bale.
Kenavo a lâront ha setu int er vag ;
N’eo ket an eur ’vite d’o dout ur galon wak ;
Lakaat a reont da ouel, lavagnon pe galm-chok :
A-raok bremañ, ma bag, a-raok, penn e kornog !
Ar v’ouez paour war an aod, hep skuizhañ, en he sav, [vaouez]
Diouzh ar vag o pellaat a sell, a sell atav ;
He c’halon zo mouget en ur mor a c’hlac’har
Ha war he bougennoù*, redek a ra un daer*. [divjod W dar]
An avel a c’hwitell e fardaj ar gwerni ;
Ar mestr a lâr : « Paotred, liv arneñv zo warni ;
Henoazh e savo bec’h ; ’n em lakomp prest enta. »
Hag holl ar voraerion a bed Santez Anna.
Bremañ war ar mor bras emaint en o-unan,
Ne weler a bep tu ’met ar mor hag an neñv*, [W néañù]
Startoc’h-start er gouelioù avel ar maez a c’hwezh,
An houlennoù a foeñv hag an noz du a gouezh.
Ha p’en da da gemer ar c’hard da hanternoz,
’Vit ma’z ay ar re all un tammig da repoz,
Ar moraer, o soñjal en e vro ken bourrus,
A gan en noz, goustad, ur werzenn hirvoudus :
« Teir lev er maez taolet, teir lev diouzh an Douar bras,
Ma enezenn a sav, du e-kreiz ar mor glas ;
Ar c’herreg astennet tro-ha-tro he gouarn kloz
Diouzh an houlennoù gouez hag a ruilh deiz ha noz.
E-mesk holl ar broioù en em strew dre ar Bed,
Narenn, n’en deus nikun hag a zo ken karet ;
O ma broig a C’hroe, ha p’en don pell diouzhout,
Klañv ’on, ha ma c’halon hep ehan a hirvoud.
O ma enez kollet du-se e-kreiz ar mor,
Pegoulz e touarin-me en da berzhier digor ?
P[e ]eur ez anavin tan da dourioù, ma bro,
Ken splann e du an noz ? Pegoulz e t’in* en-dro ?...[teuin]
Hag huñvreal a ra ar paourkaezh martolod,
D’e v’ouez en deus laosket o ouelañ war an aod,
D’e vugale vihan, levenez e galon,
D’e di livet e gwenn a gousk er stankenn don...
Ar vag, hi, a ya ’tav dindan daoulagad Doue*, [W Doui]
’Tro d’ar gouelioù tolpet, an Aeled he c’hondui ;
Santez Anna, gwir vamm, a zousa an avel,
Ha mont a reont ’vel-se, hep aon en noz teñval*... [W téoél]
Labourerion ar mor, michererion kalet,
Pe kalon a zo deoc’h, ha penaos e c’hellit* [W hellet]
Chomel ’vel-se bemdez en anken, er marv mem’ ?...
« Ni ’gred e Doue hon Tad, hag Eñ a ro nerzh deomp*. » [W dem]
1905
Buhez ar voraerion a zo trist er bed-mañ,
Bepred pell diouzh o zud, dindan glav hag arneñv,
Evit gounit bara, bara d’o bugale.
Ret eo dezhe lemel eus o bro ha bale.
Kenavo a lâront ha setu int er vag ;
N’eo ket an eur ’vite d’o dout ur galon wak ;
Lakaat a reont da ouel, lavagnon pe galm-chok :
A-raok bremañ, ma bag, a-raok, penn e kornog !
Ar v’ouez paour war an aod, hep skuizhañ, en he sav, [vaouez]
Diouzh ar vag o pellaat a sell, a sell atav ;
He c’halon zo mouget en ur mor a c’hlac’har
Ha war he bougennoù*, redek a ra un daer*. [divjod W dar]
An avel a c’hwitell e fardaj ar gwerni ;
Ar mestr a lâr : « Paotred, liv arneñv zo warni ;
Henoazh e savo bec’h ; ’n em lakomp prest enta. »
Hag holl ar voraerion a bed Santez Anna.
Bremañ war ar mor bras emaint en o-unan,
Ne weler a bep tu ’met ar mor hag an neñv*, [W néañù]
Startoc’h-start er gouelioù avel ar maez a c’hwezh,
An houlennoù a foeñv hag an noz du a gouezh.
Ha p’en da da gemer ar c’hard da hanternoz,
’Vit ma’z ay ar re all un tammig da repoz,
Ar moraer, o soñjal en e vro ken bourrus,
A gan en noz, goustad, ur werzenn hirvoudus :
« Teir lev er maez taolet, teir lev diouzh an Douar bras,
Ma enezenn a sav, du e-kreiz ar mor glas ;
Ar c’herreg astennet tro-ha-tro he gouarn kloz
Diouzh an houlennoù gouez hag a ruilh deiz ha noz.
E-mesk holl ar broioù en em strew dre ar Bed,
Narenn, n’en deus nikun hag a zo ken karet ;
O ma broig a C’hroe, ha p’en don pell diouzhout,
Klañv ’on, ha ma c’halon hep ehan a hirvoud.
O ma enez kollet du-se e-kreiz ar mor,
Pegoulz e touarin-me en da berzhier digor ?
P[e ]eur ez anavin tan da dourioù, ma bro,
Ken splann e du an noz ? Pegoulz e t’in* en-dro ?...[teuin]
Hag huñvreal a ra ar paourkaezh martolod,
D’e v’ouez en deus laosket o ouelañ war an aod,
D’e vugale vihan, levenez e galon,
D’e di livet e gwenn a gousk er stankenn don...
Ar vag, hi, a ya ’tav dindan daoulagad Doue*, [W Doui]
’Tro d’ar gouelioù tolpet, an Aeled he c’hondui ;
Santez Anna, gwir vamm, a zousa an avel,
Ha mont a reont ’vel-se, hep aon en noz teñval*... [W téoél]
Labourerion ar mor, michererion kalet,
Pe kalon a zo deoc’h, ha penaos e c’hellit* [W hellet]
Chomel ’vel-se bemdez en anken, er marv mem’ ?...
« Ni ’gred e Doue hon Tad, hag Eñ a ro nerzh deomp*. » [W dem]
1905
Tu lis un texte qui a été écrit en breton, alors n’oublie pas que la littérature bretonne est comme toutes les autres : elle a son propre génie et son propre goût.
Ceux-ci peuvent être très différents de ceux (français, anglais…) dont tu as été imprégné à l’école. La littérature bretonne doit-elle être tenue en piètre estime pour cette raison ?
Aussi, rappelle-toi combien il peut être vain de comparer une littérature à une autre. Prends les textes comme ils sont, bonne lecture, et profites-en bien !
Une idée ? N’hésite PAS à me contacter, quelle qu’elle soit. Bien que je ne sois pas wonderwoman (et qui sait après tout ?), tu pourrais être surpris.e.
Les textes ci-dessus sont tous dans le domaine public selon la loi française (70 ans à compter de la mort de l’auteur), mais fais attention car d’autres lois peuvent étendre le délai de protection.
Sens-toi libre d’utiliser les textes pour quelque fin que ce soit, mais mentionne ce site, s’il te plaît ! Bien sûr, je remercie tous ceux qui me rapportent les erreurs et les imprécisions qui peuvent se glisser.