Klemmvan war ar vartoloded
104 👁 0 ★
C’hoarvezet eo ar mizioù du :
Gante ’r gwall amzer zo arru,
An amzer c’harv, didruez,
’Vit ar re ’zo er-maez bemdez.
E fulor an deiz hag an noz,
Hep un dale, war ma zi kloz,
An ti kozh a glemm hag a gren
E klevan ’n avel o tremen.
A-wechoù ez arru sioul
Hag e c’hwistell sart ouzh pep toull,
Met e nerzh a zastum raktal
Da lammat ’vel un aneval.
Ar gwez bras ar muiañ nerzhus
Zo gweet gant al loen spontus ;
Hag an tier, war ar c’hrec’hioù
Eo diframmet o zoennoù.
Nijal ’ra ’n delioù hag ar plouz
A-dreuz d’an oabl gleb, leun a drouz,
A drouz hag a deñvalijenn
E troigell ar gorventenn.
O gwashañ amzer ’zo arru !
Glav hag avel, hag a bep tu,
Bemdez, en draonienn ha war-grec’h
Hag hirie gwashoc’h evit dec’h.
***
’Enep d’an amzer e kounnar,
Ar paourkaezh labourer-douar,
’Dalek ar beure, zo bepred
O plomañ ar parkoù d’an ed.
Met re all ’zleer klemm ivez,
E riskl a c’hounez o buhez,
En ur vagig branskedilhet
War ar mor don dishualet.
Ar re-se zo dalc’hmat dirak
Ar marv euzhus en o bag :
Ar vag a stroñs hag a wigour
War lein hag e kleuz an erv dour.
Ne oar den petore buhez
En deus an dud a vor du-se,
Er pellder, e-kreiz ar stourmoù,
Labourerien ar gwagennoù.
O c’hwi ’n ho kwele tomm, en noz,
Goût ’ouzoc’h pegoulz ha penaos
Ha pelec’h er mor e varvo
Martoloded kaezh eus hon bro ?
An avel griz a yud er gwez,
Met c’hwi a gousk en ho kwele ;
Klozet mat eo prenestr ha dor :
Ne glevit ket fulor ar mor.
Teir gwech em eus graet tro ar bed,
- Rak war ar mor pell ez on bet -
Ha teir gwech gwelet ar marv,
Etre an dour hag an neñvoù.
Dre-se pa zeu ar gwall amzer,
Ma spered a vale braster,
Braster ar morioù kounnaret
War-lerc’h an holl vartoloded.
C’hoazh mar teufe ar c’horf marv
D’e vammig-bro war al lanv,
Neuze, war an douar santel,
’Pedfe ar wreg hag ar bugel !
An deiz all, dirak toull ma forzh,
Ur wreg yaouank a grie forzh
O vont da gerc’hat he fried
E porzh-mor Sant-Malo beuzet.
Met pegement na zeufont ket
D’o farrez kozh da beurgousket !
Taolet du-hont, taolet du-se,
Ne zeuio ket dioute doare.
Pa yudo ’n avel en ho tor,
Pedit evit an dud a vor,
An Itron Varia Wir Sikour
D’o saveteiñ eus an dour.
Gante ’r gwall amzer zo arru,
An amzer c’harv, didruez,
’Vit ar re ’zo er-maez bemdez.
E fulor an deiz hag an noz,
Hep un dale, war ma zi kloz,
An ti kozh a glemm hag a gren
E klevan ’n avel o tremen.
A-wechoù ez arru sioul
Hag e c’hwistell sart ouzh pep toull,
Met e nerzh a zastum raktal
Da lammat ’vel un aneval.
Ar gwez bras ar muiañ nerzhus
Zo gweet gant al loen spontus ;
Hag an tier, war ar c’hrec’hioù
Eo diframmet o zoennoù.
Nijal ’ra ’n delioù hag ar plouz
A-dreuz d’an oabl gleb, leun a drouz,
A drouz hag a deñvalijenn
E troigell ar gorventenn.
O gwashañ amzer ’zo arru !
Glav hag avel, hag a bep tu,
Bemdez, en draonienn ha war-grec’h
Hag hirie gwashoc’h evit dec’h.
***
’Enep d’an amzer e kounnar,
Ar paourkaezh labourer-douar,
’Dalek ar beure, zo bepred
O plomañ ar parkoù d’an ed.
Met re all ’zleer klemm ivez,
E riskl a c’hounez o buhez,
En ur vagig branskedilhet
War ar mor don dishualet.
Ar re-se zo dalc’hmat dirak
Ar marv euzhus en o bag :
Ar vag a stroñs hag a wigour
War lein hag e kleuz an erv dour.
Ne oar den petore buhez
En deus an dud a vor du-se,
Er pellder, e-kreiz ar stourmoù,
Labourerien ar gwagennoù.
O c’hwi ’n ho kwele tomm, en noz,
Goût ’ouzoc’h pegoulz ha penaos
Ha pelec’h er mor e varvo
Martoloded kaezh eus hon bro ?
An avel griz a yud er gwez,
Met c’hwi a gousk en ho kwele ;
Klozet mat eo prenestr ha dor :
Ne glevit ket fulor ar mor.
Teir gwech em eus graet tro ar bed,
- Rak war ar mor pell ez on bet -
Ha teir gwech gwelet ar marv,
Etre an dour hag an neñvoù.
Dre-se pa zeu ar gwall amzer,
Ma spered a vale braster,
Braster ar morioù kounnaret
War-lerc’h an holl vartoloded.
C’hoazh mar teufe ar c’horf marv
D’e vammig-bro war al lanv,
Neuze, war an douar santel,
’Pedfe ar wreg hag ar bugel !
An deiz all, dirak toull ma forzh,
Ur wreg yaouank a grie forzh
O vont da gerc’hat he fried
E porzh-mor Sant-Malo beuzet.
Met pegement na zeufont ket
D’o farrez kozh da beurgousket !
Taolet du-hont, taolet du-se,
Ne zeuio ket dioute doare.
Pa yudo ’n avel en ho tor,
Pedit evit an dud a vor,
An Itron Varia Wir Sikour
D’o saveteiñ eus an dour.
Tu lis un texte qui a été écrit en breton, alors n’oublie pas que la littérature bretonne est comme toutes les autres : elle a son propre génie et son propre goût.
Ceux-ci peuvent être très différents de ceux (français, anglais…) dont tu as été imprégné à l’école. La littérature bretonne doit-elle être tenue en piètre estime pour cette raison ?
Aussi, rappelle-toi combien il peut être vain de comparer une littérature à une autre. Prends les textes comme ils sont, bonne lecture, et profites-en bien !
Une idée ? N’hésite PAS à me contacter, quelle qu’elle soit. Bien que je ne sois pas wonderwoman (et qui sait après tout ?), tu pourrais être surpris.e.
Les textes ci-dessus sont tous dans le domaine public selon la loi française (70 ans à compter de la mort de l’auteur), mais fais attention car d’autres lois peuvent étendre le délai de protection.
Sens-toi libre d’utiliser les textes pour quelque fin que ce soit, mais mentionne ce site, s’il te plaît ! Bien sûr, je remercie tous ceux qui me rapportent les erreurs et les imprécisions qui peuvent se glisser.